KLASY I PRZEDMIOTY

        • edukacja dla bezpieczeństwa

        •  

          Edukacja dla bezpieczeństwa

          Rok szkolny 2025/2026

          Wymagania edukacyjne z przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa klasa VIII

          Program nauczania edukacji dla bezpieczeństwa w szkole podstawowej wydawnictwo Nowa Era Żyję i działam bezpiecznie

           

           

           

          l.p.

          Dział

          Wymagania na poszczególne oceny

          dopuszczający

          dostateczny

          dobry

          Bardzo dobry

          celujący

          Rozdział I Bezpieczeństwo państwa

          1.

           

          Bezpieczny obywatel, bezpieczny naród, bezpieczne państwo

          – definiuje bezpieczeństwo jako stan i jako proces

          – wymienia podmioty odpowiadające za bezpieczeństwo kraju

          i jego obywateli

          – wymienia rodzaje bezpieczeństwa

          – wymienia rodzaje

          i dziedziny bezpieczeństwa państwa

          – definiuje pojęcia ochrony i obrony narodowej

          - wyjaśnia misję Sił Zbrojnych RP, ich rolę, podstawowe zadania w systemie obronności państwa oraz strukturę i uzbrojenie

          2.

           

           

          Bezpieczeństwo Polski w stosunkach międzynarodowych

          • opisuje geopolityczne położenie Polski
          • omawia wybrane aspekty tego położenia dla bezpieczeństwa narodowego

          – wymienia wybrane zagrożenia dla bezpieczeństwa we współczesnym świecie

          • opisuje rolę organizacji międzynarodowych

          w zapewnieniu bezpieczeństwa Polski

          • potrafi podać przykłady misji pokojowych w których brali udział Polacy
          • wymienia przykłady polskiej aktywności na rzecz zachowania bezpieczeństwa (w ONZ, OBWE, NATO)
          • wymienia wybrane

          zagrożenia dla bezpieczeństwa Polski

          • omawia historyczną ewolucję modelu bezpieczeństwa Polski
          • potrafi omówić najważniejsze cele głównych organizacji

          międzynarodowych do których należy Polska

          Rozdział II Postępowanie w sytuacjach zagrożeń

          3.

           

           

           

          Źródła zagrożeń

          • wymienia przykłady nadzwyczajnych zagrożeń
          • wymienia numery alarmowe w Polsce i przypisuje je

          odpowiednim służbom

          – omawia sposoby przeciwdziałania zagrożeniom

          • wymienia podmioty działające na rzecz zwalczania skutków zagrożeń i tworzące system ratownictwa w Polsce
          • dokonuje podziału

          zagrożeń ze względu na źródło ich pochodzenia

          – poszczególnym podmiotom ratowniczym przypisuje odpowiednie zadania

           

          4.

           

          Ostrzeganie

          o zagrożeniach i alarmowanie

          • rozróżnia sygnały alarmowe
          • omawia sposób ogłaszania i odwołania alarmów
          • wymienia rodzaje komunikatów ostrzegawczych
          • wymienia środki alarmowe podstawowe i zastępcze

          – wymienia sposoby przeciwdziałania panice

          – opisuje sposób zachowania się ludności po ogłoszeniu alarmu lub wydaniu

          komunikatu ostrzegawczego

          – charakteryzuje działanie i zadania systemu wykrywania skażeń

          i alarmowania

          5.

           

          Ewakuacja

          – wyjaśnia termin

          „ewakuacja” i omawia jej znaczenie

          • opisuje sposób zachowania się podczas ewakuacji

          z budynku

          • omawia szkolną instrukcję ewakuacji

          – uzasadnia znaczenie przeciwdziałania panice i podporządkowania się poleceniom służb

          ratowniczych

          – opisuje sposób zaopatrywania w wodę i żywność podczas ewakuacji

           

           

           

           

          – rozpoznaje znaki ewakuacyjne

          i informacyjne

           

          – omawia zasady ewakuacji ludności i zwierząt

          z terenów zagrożonych

          – rozróżnia rodzaje i stopnie ewakuacji

           

          6.

           

           

           

          Zagrożenia pożarowe

          – rozpoznaje znaki ochrony przeciwpożarowej

          • wymienia główne przyczyny pożarów
          • opisuje zasady postępowania po dostrzeżeniu pożaru
          • opisuje sposób obsługi gaśnic i hydrantu wewnętrznego
          • omawia przeznaczenie podręcznego sprzętu gaśniczego i jego rozmieszczenie np.

          w szkole

          – wyjaśnia, jak gasić zarzewie ognia i odzież płonącą na człowieku

          – wie jak się zachować podczas zapalenia oleju na patelni

           

          7.

           

           

           

           

          Zagrożenia powodziowe

          – wymienia główne przyczyny powodzi i potrafi je opisać

          • wymienia zadania państwa w zakresie ochrony przeciwpowodziowej
          • wyjaśnia, jak należy się zachowywać w czasie powodzi
          • wymienia na czym polega ochrona przeciwpowodziowa

          – planuje niezbędne zapasy, które powinien zgromadzić dla swojej rodziny, aby przetrwać kilka dni

          w sytuacji kryzysowej

          – uzasadnia bezwzględny nakaz stosowania się do poleceń służb ratowniczych i sanitarnych w czasie powodzi

          – wie co należy zrobić

          w czasie ewakuacji

          • opisuje zasady postępowania po opadnięciu wód powodziowych

           

          - omawia pojęcie: stan ostrzegawczy, stan alarmowy, dekontaminacja, pogotowie przeciwpowodziowe, alarm powodziowy,

          8.

           

           

           

          Ekstremalne warunki pogodowe

          – wymienia pogodowe zagrożenia dla bezpieczeństwa człowieka

          – omawia sposoby ochrony przed niszczącymi skutkami upałów, wichury i gwałtownych burz

          – opisuje praktyczne sposoby przeciwdziałania zagrożeniom podczas intensywnych opadów śniegu oraz ekstremalnie niskich temperatur

          • potrafi scharakteryzować zagrożenia i zasady postępowania podczas:
            • intensywnych opadów śniegu
            • ekstremalnie niskich temperatur
            • upałów
            • wichur
            • gwałtownych burz

           

          9.

           

          Wypadki i katastrofy komunikacyjne.

          Uwolnienie niebezpiecznych substancji chemicznych

          – wymienia główne przyczyny wypadków komunikacyjnych

          • opisuje zasady zachowania się po uwolnieniu substancji toksycznych
          • opisuje zagrożenia towarzyszące wypadkom
          • omawia sposoby zapewnienia bezpieczeństwa poszkodowanym, ratownikowi, osobom postronnym na miejscu zdarzenia
          • wymienia czynności, które należy wykonać, aby ocenić sytuację na miejscu
          • opisuje zasady kodowania informacji na tablicach ADR
          • omawia podstawowe zasady postępowania ratownika w miejscu zdarzenia (wypadek komunikacyjny)

          – omawia sposób funkcjonowania systemu segregacji rannych TRIAGE

           

           

           

           

           

           

          zdarzenia, i stosuje tę wiedzę w praktyce

          – wyjaśnia znaczenie terminów, kolizja,

          katastrofa, wypadek

           

          10.

           

           

           

           

          Zagrożenia terrorystyczne

          • definiuje pojęcie terroryzm
          • wyjaśnia konieczność powiadamiania służb porządkowych (policji, straży miejskiej)

          o podejrzanie zachowujących się osobach lub podejrzanych przedmiotach zauważonych w miejscach

          publicznych

          – opisuje zasady zachowania się na wypadek:

          • strzelaniny
          • znalezienia się

          w sytuacji zakładniczej

          – zna główne przyczyny terroryzmu

          – opisuje zasady zachowania się na wypadek:

          • ataku bombowego
          • ataku gazowego
          • otrzymania podejrzanej przesyłki

          – wymienia najczęstsze akty terroru

          – omawia genezę i formy współczesnych aktów terroru

           

          11.

           

           

          Próbna ewakuacja

          • wyjaśnia ogólne zasady postępowania po ogłoszeniu ewakuacji
          • rozpoznaje znaki ewakuacyjne, informacyjne i ochrony przeciwpożarowej

          – prawidłowo wykonuje nakazane czynności

          • wykazuje troskę

          o bezpieczeństwo własne i innych osób

          • zachowuje spokój i opanowanie

          – omawia treść szkolnej instrukcji ewakuacji

           

          Rozdział III Podstawy pierwszej pomocy

          12.

           

           

          Podstawowe wiadomości z zakresu pierwszej pomocy

          • wyjaśnia termin „pierwsza pomoc”
          • określa prawny i moralny obowiązek niesienia pomocy poszkodowanym
          • wyjaśnia pojęcie „stan nagłego zagrożenia zdrowotnego”
          • wyjaśnia znaczenie czasu podczas udzielania pierwszej pomocy
          • opisuje przyczyny

          i okoliczności prowadzące do szybkiego pogorszenia stanu zdrowia lub zagrożenia życia

          • zna główne stany nagłego zagrożenia zdrowotnego

          – wyjaśnia rolę układów: krążenia, nerwowego, oddechowego

          w utrzymaniu podstawowych funkcji życiowych

          - wyjaśnia różnice pomiędzy nr 112 a 999, 998, 997

          - prawidłowo wskazuje i  uzasadnia Triage, podaje przykłady

          - formułuje złożony opis zdarzenia oraz wskazuje prawidłowy przebieg postępowania na miejscu zdarzenia

          13.

           

           

          Postępowanie

          w miejscu zdarzenia

          • demonstruje bezpieczny sposób zdejmowania rękawiczek jednorazowych

          - podaje numery alarmowe wraz z ich prawidłowym przyporządkowaniem

          • poprawnie konstruuje komunikat wzywający pomoc fachową
          • wskazuje sposób zabezpieczenia się ratownika w kontakcie z poszkodowanym
          • podaje przykład aplikacji na telefon pomocnej

          w udzielaniu pierwszej pomocy

          • opisuje wybrane sposoby transportu osób przytomnych

          i nieprzytomnych

          – wymienia czynności, które na miejscu zdarzenia należy podjąć w trosce

          o bezpieczeństwo: świadka, ratownika, poszkodowanych, miejsca zdarzenia i pozostałych

          osób

          - wyjaśnia różnice pomiędzy nr 112 a 999, 998, 997

          - prawidłowo wskazuje i  uzasadnia Triage, podaje przykłady

          - formułuje złożony opis zdarzenia oraz wskazuje prawidłowy przebieg postępowania na miejscu zdarzenia

          14.

           

          Pomoc osobie nieprzytomnej

          • wyjaśnia pojęcie „nagłe zatrzymanie krążenia”
          • ocenia stan świadomości poszkodowanego
          • umiejętnie stosuje folię NRC
          • ocenia bezpieczeństwo miejsca wypadku
          • udrażnia drogi oddechowe (rękoczynem czoło– żuchwa)
          • ocenia stan poszkodowanego wg schematu ABC
          • układa poszkodowanego nieprzytomnego, ale
          • wyjaśnia mechanizm niedrożności dróg oddechowych u osoby nieprzytomnej
          • potrafi przeprowadzić wywiad SAMPLE

           

           

           

           

           

          • sprawdza, czy poszkodowany oddycha
          • wymienia objawy utraty przytomności
          • wymienia ogniwa łańcucha przeżycia

          oddychającego, w pozycji bezpiecznej

          • wymienia główne przyczyny omdlenia
          • opisuje ogniwa łańcucha przeżycia
          • zapewnia poszkodowanemu ochronę termiczną
          • wyjaśnia, kiedy można zastosować odwrócony schemat CAB
          • udziela pierwszej pomocy w przypadku omdlenia
          • charakteryzuje objawy zwiastujące omdlenie

           

          15.

           

           

           

          Resuscytacja krążeniowo-

          -oddechowa

          • wymienia warunki

          i czynniki zapewniające realizację RKO na wysokim poziomie skuteczności

          • stosuje środki ochrony osobistej podczas wykonywania RKO
          • omawia algorytm ratowniczy RKO

          u dorosłych i dzieci

          • wymienia objawy NZK
          • zna przyczyny NZK
          • definiuje pojęcie

          „resuscytacja krążeniowo- oddechowa”

          • przedstawia zalety zastosowania AED w akcji ratowniczej
          • wymienia prawdopodobne miejsca usytuowania AED w bliskiej okolicy
          • opisuje znaczenie RKO w akcji ratowniczej
          • opisuje działanie i obsługę automatycznego defibrylatora zewnętrznego
          • wykorzystuje AED w praktyce
          • wykonuje pełen cykl RKO na manekinie dorosłego

          i niemowlęcia (samodzielnie i w parze)

           

          16.

           

           

          Apteczka pierwszej pomocy

          – omawia przeznaczenie i podstawowe typy apteczek pierwszej pomocy

          • wylicza przedmioty wchodzące w skład apteczki pierwszej pomocy:
            • samochodowej
            • turystycznej
            • domowej

          – proponuje improwizowane środki opatrunkowe, zależnie od rodzaju zranienia

          – opisuje zasady doboru i przechowywania składników apteczki pierwszej pomocy

           

          17.

           

           

           

           

          Tamowanie krwotoków

          • stosuje rękawiczki ochronne podczas opatrywania ran
          • bezpiecznie zdejmuje rękawiczki ochronne

          – wyjaśnia pojęcia: rana, krwotok, opatrunek uciskowy, opatrunek osłaniający

          • wymienia rodzaje krwotoków

          i charakteryzuje je

          • wykonuje w obrębie kończyny opatrunki uciskowe i osłaniające
          • wie kiedy może zastosować opaskę uciskową
          • opisuje schemat udzielania pierwszej pomocy przy krwotokach
          • opisuje zasady zachowania się w sytuacji zagrożenia przy użyciu broni konwencjonalnej (uciekaj, schowaj się, walcz)
          • wykonuje opatrunek zależnie od miejsca zranienia (inne niż kończyna)
          • demonstruje sposób tamowania krwotoku z nosa
          • wykonuje opatrunek z ciałem obcym w ranie
          • zakłada opaskę uciskową

           

           - wskazuje różnice między krwotokiem tętniczym a żylnym

          18.

           

          Złamania

          i zwichnięcia

          • zakłada temblak
          • podaje przykłady zapobiegania urazom

          – omawia zasady postępowania w przypadku

          podejrzenia urazów kręgosłupa

          – wyjaśnia pojęcia: złamanie, zwichnięcie, skręcenie

          – omawia i stosuje zasady doraźnego

          unieruchomienia kości i stawów

           

           

           

           

          w domu, w pracy, podczas rekreacji i w sporcie

          • omawia typowe objawy złamań, zwichnięć i skręceń
          • opisuje najczęstsze okoliczności urazów kręgosłupa
          • opisuje rodzaje złamań

          – udziela pomocy poszkodowanemu

          w przypadku złamań, zwichnięć i skręceń (ćwiczenia praktyczne)

           

          19.

           

           

           

           

           

          Oparzenia

          i odmrożenia

          – demonstruje sposób schładzania oparzonej kończyny

          • omawia zasady postępowania ratowniczego w przypadkach:
            • oparzeń termicznych
          • omawia sposób postępowania

          w przypadku zapalenia oleju w kuchni

          • wyjaśnia pojęcia: oparzenie, udar słoneczny, udar cieplny, odmrożenie, wychłodzenie
          • omawia zasady postępowania ratowniczego w przypadkach:
            • oparzeń termicznych
            • oparzeń środkami chemicznymi
            • wychłodzenia organizmu i odmrożeń
          • proponuje skuteczne sposoby zapobiegania oparzeniom, ze szczególnym uwzględnieniem środowiska domowego i małych dzieci
          • wymienia czynniki sprzyjające wychłodzeniu

           

          - omawia stopnie oparzeń i odmrożeń i potrafi je scharakteryzować

          - charakteryzuje sposób oceny rozległości oparzeń u dorosłego i dziecka

          20.

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

          Inne groźne przypadki

          • omawia sposoby zapewnienia bezpieczeństwa ratownika w wypadkach:
            • zadławienia
            • zawału serca
            • udaru mózgu
            • napadu padaczkowego
            • ciała obcego w oku
            • zatrucia
            • tonięcia
            • porażenia prądem
            • ukąszenia
            • użądlenia
          • wie jakie są przyczyny:
            • zadławienia
            • zawału serca
            • udaru mózgu
            • napadu padaczkowego
            • ciała obcego w oku
            • zatrucia
            • tonięcia
            • porażenia prądem
            • ukąszenia
            • użądlenia
          • omawia objawy w przypadkach:
            • zadławienia
            • zawału serca
            • udaru mózgu
            • napadu padaczkowego
            • ciała obcego w oku
            • zatrucia
            • tonięcia
            • porażenia prądem
            • ukąszenia
            • użądlenia
          • omawia i stosuje w praktyce sposób

          udzielania pierwszej pomocy w przypadkach:

            • zadławienia
              • omawia schemat postępowania

          w przypadku zadławienia

              • wykonuje na manekinie rękoczyny ratunkowe

          w przypadku zadławienia

              • wymienia przykłady działań zapobiegających zadławieniu

          u małych dzieci

            • zawału serca
            • udaru mózgu
            • napadu padaczkowego
            • ciała obcego w oku
            • zatrucia
            • tonięcia

           

           

           

           

           

           

           

          • porażenia prądem
          • ukąszenia
          • użądlenia

           

          Rozdział IV Kształcenie postaw obronnych

          21.

           

           

           

           

          Terenoznawstwo

          • wyznacza kierunki stron świata przy pomocy GPS
          • określa przybliżoną odległość przebytej drogi na podstawie parokroków lub upływającego czasu marszu
          • umie zorientować mapę i wskazać na niej własne
              miejsce stania
          • wyznacza kierunki stron świata przy pomocy kompasu/ busoli
          • umie zaplanować i obliczyć drogę marszu (czas, odległość)

          - orientuje się w terenie według: położenia Słońca, Gwiazdy Polarnej, charakterystycznych przedmiotów terenowych
            (natura/ budowle)
          - umie zaplanować i obliczyć drogę marszu (czas, odległość)
           

           

           

          22.

           

           

          Cyberbezpieczeństwo w wymiarze wojskowym

          - wyjaśnia znaczenie pojęcia cyberbezpieczeństwa

          - proponuje efektywne sposoby zapobiegania atakom  na cyberbezpieczeństwo i minimalizacji ich skutków

          - wymienia główne zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa
          - opisuje przykłady ataków na cyberbezpieczeństwo


          - opisuje miejsce cyberbezpieczeństwa w systemie bezpieczeństwa państwa
          - opisuje zadania Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni
           

           

          23.

           

           

          Przygotowanie do szkolenia strzeleckiego

          - wyjaśnia zasady efektywnego posługiwania się bronią strzelecką

          - zasada BLOS (broń/ lufa/ otoczenie/ spust)

           

          - identyfikuje podstawowe części składowe broni:
          • krótkiej – pistolet/ rewolwer
          • długiej - karabin
          • śrutowej – strzelba
          - opisuje ułożenie ciała w podstawowych postawach
             strzeleckich (zależnie od dyscypliny i konkurencji)

           

          - opisuje zasady zgrywania podstawowych rodzajów
             przyrządów celowniczych (otwarte, zamknięte,
             optyczne)

           

          - wylicza zasady bezpiecznego posługiwania się bronią strzelecką (odpięcie magazynka, brak kontaktu ze spustem, przeładowanie, lufa skierowana w bezpieczne miejsce, strzał kontrolny, wskaźnik bezpieczeństwa, pudełko – futerał transportowy lub kabura)

          - prawidłowo składa się do strzału, reguluje oddech
            i ściąga język spustowy

           

           

           

          Uwagi dotyczące oceniania na każdym poziomie wymagań:

          • aby uzyskać kolejną, wyższą ocenę, uczeń musi opanować zasób wiedzy i umiejętności z poprzedniego poziomu
          • uczeń jest zobowiązany doskonalić umiejętność pierwszej pomocy przedmedycznej

           

          Kryteria oceniania zostały opracowane na podstawie programu nauczania edukacji dla bezpieczeństwa Nowa Era autora Jarosława Słomy

          Edukacja do bezpieczeństwa

          Program nauczania edukacji dla bezpieczeństwa  w szkole podstawowej

          „Żyję i działam bezpiecznie”

          SZPN 21/2025/2026

          J. Słoma

          II etap

          Kl. VIII

           

           

           

           

           

           

          Edukacja dla bezpieczeństwa

          Rok szkolny 2024/2025

           

           

          Przedmiot

           

          Tytuł i numer dopuszczenia  programu                  w SZPN

           

          Autorzy programu

           

          Etap edukacyjny/

          Klasa

          Edukacja dla bezpieczeństwa

          Program nauczania edukacji dla bezpieczeństwa  w szkole podstawowej

          „Żyję i działam bezpiecznie”

          SZPN 24/2024/2025

          J. Słoma

          II etap

          Kl. VIII

           

          Nauczyciel - p. Ewelina Mencel

          EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA - Przedmiotowe Zasady Oceniania

           

          Kontrola i ocena osiągnięć uczniów, zasady i kryteria oceniania
          Systematycznej, planowej kontroli i ocenie podlegają wszystkie formy aktywności uczniów: wypowiedzi, czynności polecone przez nauczyciela, samodzielne prace (albumy tematyczne, mapy, schematy, wykresy, katalogi itp.), odpowiedzi, rozwiązywanie krzyżówek, kartkówki, sprawdziany, testy, aktywność na zajęciach (uczestnictwo w dramie, ćwiczeniach, dyskusji – poprawność działania, logika argumentacji, oryginalność i przydatność proponowanych rozwiązań), zachowanie w trakcie zajęć (głównie w sferze postaw).
           

          1. Przedmiotem oceny ucznia są:    

          - wiadomości,

          - umiejętności,

          - przygotowanie do zajęć,

          - aktywność,

          - podejmowanie samodzielnych zadań i inicjatyw w zdobywaniu wiedzy,

          - frekwencja na lekcjach według ogólnie przyjętych zasad klasyfikacji,

           

          2.Formy sprawdzania wiedzy:

           

          - wypowiedzi ustne,

           - pisemne prace klasowe w formie:

            * kartkówki z ostatnich 1 – 3 lekcji,

            * pracy kontrolnej ( testu ) z większej partii materiału, zapowiedzianej i zapisanej w dzienniku elektronicznym co najmniej na tydzień przed terminem,

          - prace domowe,

          - referaty, projekty, prezentacje multimedialne jako samodzielne lub zespołowe prace.

           

           

          3. Ze względu na specyfikę przedmiotu ocena z EDB winna przede wszystkim uwzględniać aktywność uczniów.

                   Wiedza merytoryczna równie ważna jak wspomniano, winna być służebna do tychże aktywności. Aktywne uczenie się organizowane przez nauczyciela jest rozumiane w programie jako zdobywanie kompetencji i sprawności w zakresie uczenia się, myślenia, poszukiwania, doskonalenia się, współpracowania i działania.

           

          Nauczyciel EDB wystawiając ocenę semestralną bądź końcoworoczną powinien przyjąć następującą hierarchię ocen:

          I. Aktywne uczenie się poprzez działanie –

              Oceny za aktywność, pracę w grupie, projekt uczniowski

          II. Wiedza merytoryczna –

               Oceny ze sprawdzianów, prac pisemnych i odpowiedzi ustnych.

          III. Systematyczna praca na lekcji i w domu -

               

          IV Realizacja uczniowskiego projektu edukacyjnego.

          Projekt powinien mieć charakter zespołowy; jednak poszczególne zadania mogą być realizowane indywidualnie. Wskazane jest, by uczeń uczestniczył, w co najmniej jednym projekcie w każdym roku nauczania przedmiotu. Realizując projekt, uczeń:

          1) zdobywa wiedzę i umiejętności związane z przedmiotem projektu;

          2) wybiera zagadnienie: problem lub działanie, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami i założonymi celami projektu;

          3) poszukuje sposobów zbadania i rozwiązania problemu oraz skutecznego przeprowadzenia

           założonego w projekcie działania;

          4) organizuje własną pracę i współpracuje z innymi realizatorami projektu;

          5) wytrwale i w przemyślany sposób dąży do realizacji zamierzonego celu;

          6) przygotowuje i przeprowadza publiczną prezentację efektów projektu (na przykład na forum klasy).

           

          4. Kryteria oceniania prac pisemnych( 1-6)

                   Prace pisemne mogą być oceniane dwojako: oceną sumującą. Przynajmniej jedna w semestrze praca nie będzie oceniona w skali stopniowej lecz zostanie opisana w postaci komentarza, który będzie zawierał informację o tym, co uczeń umie, a nad czym musi jeszcze popracować.

                   Przed każdą pracą pisemną uczniowie są informowani o zakresie materiału, stopniu trudności i kryteriach oceniania co najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem .

                   Czas pracy zależy od ilości i trudności zadań.

                   W przypadku stwierdzenia niesamodzielności pracy podczas pracy kontrolnej lub kartkówki, nauczyciel odbiera pracę i stawia uczniowi ocenę niedostateczną.

           

          Typy zadań występujących w pracach pisemnych i ich punktacja:

          - zadania zamknięte wielokrotnego wyboru, na dobieranie, prawda-fałsz  i otwarte z luką punktowane najczęściej 1 punktem za prawidłową odpowiedź,

          - zadania otwarte rozszerzonej lub krótkiej wypowiedzi z wykorzystaniem materiału w postaci tekstów źródłowych, map rysunków schematycznych  i danych statystycznych, sprawdzające umiejętności interpretacji, analizowania, klasyfikowania, wnioskowania i oceniania punktowane są większą liczbą punktów, w zależności od stopnia trudności.

           

          Procentowe przeliczanie punktów na oceny:

           1). Sprawdzian /praca klasowa/

          Sprawdzian jest punktowany w następujący sposób:

          - ocena dopuszczająca – od 30%

          - ocena dostateczna -  od 50%

          - ocena dobra – od 75%

           - ocena bardzo dobra – od 90%

          - ocena celująca – od 100%

          Sprawdzian jest zapowiadany z tygodniowym wyprzedzeniem.

          2) Test

          3) Zadania otwarte

          4) Kartkówka (obejmuje wiadomości z trzech ostatnich lekcji, oceniana jest w skali od 1 do 6)

          5) Odpowiedź ustna (oceniana w skali od 1 do 6)

          6).Samodzielna praca ucznia (trzykrotny brak zadania domowego oznacza ocenę niedostateczną)

          7) Badanie wyników nauczania (zewnętrzne)

          8) Projekt edukacyjny (1-6)

           

                  

          Wobec uczniów o specyficznych potrzebach edukacyjnych nauczyciel, na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, dostosowuje stopień trudności zadań oraz kryteria ocen do możliwości uczniów.

          kryteria oceniania

          Ocena celująca, uczeń:

           • inicjuje dyskusję

          • przedstawia własne (racjonalne) koncepcje rozwiązań, działań, przedsięwzięć

          • systematycznie wzbogaca swoją wiedzę i umiejętności, dzieli się tym z grupą

          • odnajduje analogie, wskazuje szanse i zagrożenia określonych rozwiązań

          • wyraża własny, krytyczny, twórczy stosunek do omawianych zagadnień

          • argumentuje w obronie własnych poglądów, posługując się wiedzą pozaprogramową

          • zdobył wiedzę znacznie wykraczającą poza zakres materiału programowego

           

          Ocena bardzo dobra, uczeń:

          • sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych źródeł informacji

          • samodzielnie rozwiązuje zadania i problemy postawione przez nauczyciela

          • jest aktywny na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych (zawodach, konkursach)

          • bezbłędnie wykonuje czynności ratownicze, koryguje błędy kolegów

          • odpowiednio wykorzystuje sprzęt i środki ratownicze

          • sprawnie wyszukuje w różnych źródłach informacje o sposobach alternatywnego działania (także doraźnego)

          • umie pokierować grupą rówieśników

          • zdobył pełen zakres wiedzy przewidziany w programie

          • sprawnie wykorzystuje wiedzę z różnych przedmiotów do rozwiązywania zadań z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa

           

          Ocena dobra, uczeń:

           • samodzielnie korzysta ze wskazanych źródeł informacji

          • poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo-skutkowych

          • samodzielnie wykonuje typowe zadania o niewielkim stopniu złożoności

          • podejmuje wybrane zadania dodatkowe

          • jest aktywny w czasie lekcji

          • poprawnie wykonuje czynności ratownicze, umie dobrać potrzebny sprzęt i wykorzystać niektóre środki ratownicze

          • opanował materiał programowy w stopniu zadowalającym

           

          Ocena dostateczna, uczeń:

           • pod kierunkiem nauczyciela wykorzystuje podstawowe źródła informacji

          • samodzielnie wykonuje proste zadania w trakcie zajęć

          • przejawia przeciętną aktywność

          • opanował podstawowe elementy programu, pozwalające na podejmowanie w otoczeniu działań ratowniczych i zabezpieczających

           

          Ocena dopuszczająca, uczeń:

           • przy pomocy nauczyciela wykonuje proste polecenia, wykorzystując podstawowe umiejętności

          • wykazuje braki w wiedzy, nie uniemożliwiają one jednak dalszej edukacji i mogą zostać usunięte

           

          Ocena niedostateczna, uczeń:

           • nie potrafi wykonać prostych poleceń, wymagających zastosowania podstawowych umiejętności

          • wykazuje braki w wiedzy, które uniemożliwiają dalszy rozwój w ramach przedmiotu

           

           

          PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA
          KLASA VIII SZKOŁY PODSTAWOWEJ
          Przedmiot Edukacja dla bezpieczeństwa przygotowuje uczniów teoretycznie i praktycznie do wykształcenia umiejętności właściwego zachowania oraz odpowiednich reakcji w sytuacjach trudnych i kryzysowych, stwarzających zagrożenie dla zdrowia i życia. Przedmiot obejmuje różnorodne treści kształcenia: z zakresu bezpieczeństwa państwa, w tym powszechnej samoobrony i obrony cywilnej oraz treści dotyczące organizacji działań ratowniczych, edukacji zdrowotnej i pierwszej pomocy. Z uwagi na ograniczoną liczbę godzin lekcyjnych, niezwykle istotne jest, aby w trakcie nauczania przedmiotu koncentrować się na kluczowych problemach, szczególnie w aspekcie praktycznym i poświęcić im najwięcej czasu.
          Bezpieczeństwo państwa pojmowane jest jako obszar wiedzy, który objaśnia działanie mechanizmów, mających na celu zapewnienie ładu, porządku, stabilności społeczności ludzkich, a także towarzyszących temu koncepcji, metod i form postępowania. Trzeba to rozpatrywać w kontekście skutecznego działania i radzenia sobie poszczególnych jednostek w sytuacjach określonych zagrożeń. Kształcenie, w ramach przygotowania do działania w stanach nadzwyczajnych, ma charakter interdyscyplinarny. Obok treści nauczanych metodą konwencjonalną w programie nauczania powinny znaleźć się również ćwiczenia z ewakuacji szkoły.
          Do najważniejszych tematów w przedmiocie Edukacja dla bezpieczeństwa należy umiejętność udzielania pierwszej pomocy, jak również edukacja zdrowotna, z uwagi na największe prawdopodobieństwo wykorzystania tej wiedzy w praktyce, w życiu codziennym. Niektóre zagadnienia związane z ochroną zdrowia i życia muszą być wprowadzone już na bardzo wczesnym etapie edukacji. Dlatego też zaleca się aby w ramach zajęć dydaktycznych w wieku przedszkolnym oraz zajęć wychowawczych w klasach I-VII wprowadzać wiadomości dotyczące edukacji zdrowotnej oraz nauczać rozpoznawania u osób ze swojego otoczenia stanów zagrożenia wraz z umiejętnością reagowania na nie. Za szczególnie ważne w tym zakresie należy uznać właściwe postępowanie z osobami, u których wystąpiło nagłe zatrzymanie krążenia. Uczniów należy wdrażać do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych, wskazując w jaki sposób uzyskać pomoc od osób godnych zaufania i służb ratunkowych. Tego typu zachowania należy ćwiczyć już od najmłodszych lat i powtarzać w kolejnych latach edukacji. Podjęcie akcji ratunkowej przez świadka zdarzenia i prowadzenie jej do czasu przyjazdu karetki pogotowia, jest w stanie uratować życie. Natomiast zaniechanie działania w nieuchronny sposób prowadzi do śmierci chorego. Edukacja zdrowotna uwzględniająca najważniejsze informacje na temat ochrony i poprawy zdrowia, w szczególności zaś zdrowia młodych osób, w tym praktyczne wskazówki dotyczące właściwych zachowań zdrowotnych (m.in. sposobu odżywiania, aktywności fizycznej, umiejętności radzenia sobie ze stresem), winny stanowić zasadniczy element nowej podstawy kształcenia. Uczniowie dobrze przygotowani do dbania o swoje zdrowie mają szansę, aby uniknąć wielu poważnych zagrożeń, a w przyszłości najgroźniejszych chorób. Konsekwentna i umiejętnie prowadzona edukacja zdrowotna w szkole będzie przyczyniać się poprawy kondycji zdrowotnej społeczeństwa, pomyślności ekonomicznej oraz bezpieczeństwa naszego kraju.
          Cele kształcenia – wymagania ogólne
          I. Bezpieczeństwo państwa.
          II. Przygotowanie do działań ratowniczych w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń (wypadków masowych i katastrof).
          III. Podstawy pierwszej pomocy.
          IV. Edukacja zdrowotna. Zdrowie w wymiarze indywidualnym i zbiorowym. Zachowania prozdrowotne.
          Treści nauczania – wymagania szczegółowe
          I. Bezpieczeństwo państwa. Uczeń:
          1) Zna i charakteryzuje podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem państwa, rozumie istotę problemu bezpieczeństwa; wymienia składniki bezpieczeństwa państwa.
          2) Rozumie i przedstawia historyczną ewolucję bezpieczeństwa Polski.
          3) Jest zorientowany w geopolitycznych uwarunkowaniach bezpieczeństwa, wynikających z położenia Polski.
          4) Zna i przedstawia rolę organizacji międzynarodowych w zapewnieniu bezpieczeństwa Polski.
          5) Wymienia i charakteryzuje współczesne problemy bezpieczeństwa międzynarodowego
          II. Przygotowanie do działań ratowniczych w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń. Uczeń:
          1) Zna i określa typy nadzwyczajnych zagrożeń (zdarzenia pojedyncze, zdarzenia mnogie, zdarzenia masowe, kataklizmy).
          2) Zna zasady ostrzegania ludności o zagrożeniach; rozróżnia poszczególne sygnały alarmowe i środki alarmowe; potrafi właściwie zachować się w razie uruchomienia sygnałów alarmowych.
          3) Zna metody ewakuacji ludności i właściwie zachowuje się w sytuacjach wymagających ewakuacji.
          4) Rozumie rolę i zadania Państwowego Ratownictwa Medycznego; w razie potrzeby potrafi wezwać pomoc medyczną.
          5) Rozumie rolę i zadania Państwowej Straży Pożarnej; w sytuacjach wymagających interwencji, wzywa Straż, a następnie bezwzględnie stosuje się do jej zaleceń.
          6) Wymienia i charakteryzuje ochotnicze służby i podmioty ratownicze.
          7) Rozpoznaje zagrożenia środowiskowe. Zna zasady postępowania w czasie pożaru, w czasie zagrożenia powodzią, w przypadku katastrofy budowlanej, w przypadku wypadków komunikacyjnych, w czasie skażenia promieniotwórczego (radiacyjnego), w czasie intensywnej śnieżycy, w czasie uwalniania niebezpiecznych środków chemicznych, w przypadku zdarzeń terrorystycznych. W sytuacjach zagrożeń właściwie postępuje przestrzegając zasad.
          III. Podstawy pierwszej pomocy. Uczeń:
          1) Posiada niezbędną wiedzę na temat anatomii i fizjologii człowieka.
          2) W razie zagrożenia życia i zdrowia postępuje zgodnie z „łańcuchem przeżycia”.
          3) Zna rolę świadka zdarzenia, w sytuacji wypadku postępuje zgodnie z zasadami udzielania pierwszej pomocy.
          4) Zna i stosuje w miejscu zdarzenia podstawowe zasady bezpieczeństwa.
          5) Prawidłowo reaguje na zdarzenia, stosując zasady prawidłowego wzywania pomocy.
          6) Do czasu przejęcia ofiar wypadku przez osoby uprawnione, właściwie postępuje z osobą nieprzytomną, zaczynając od oceny jej stanu poprzez prawidłowe ułożenie w pozycji bezpiecznej do ponawiania oceny jej oddechu.
          7) Rozpoznaje zatrzymanie krążenia i właściwie reaguje, podejmując podstawowe czynności resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
          8) Orientuje się w podstawowych aplikacjach dostępnych w telefonii komórkowej, pomocnych w udzielaniu pierwszej pomocy.
          9) Zna wyposażenie apteczki pierwszej pomocy, wie gdzie jest zlokalizowana w domu i w szkole, właściwie charakteryzuje elementy jej wyposażenia i korzysta z nich zgodnie z potrzebą i zasadami.
          10) Zna i stosuje w razie potrzeby pierwszą pomoc w obrażeniach ciała, krwawieniach, zranieniach i drgawkach; w podejrzeniu urazu kręgosłupa; potrafi doraźnie unieruchomić uszkodzone okolice ciała.
          11) Zna i prawidłowo stosuje zasady pierwszej pomocy w zadławieniu.
          12) Stosuje prawidłowo pierwszą pomoc w termicznych i chemicznych oparzeniach ciała.
          IV. Edukacja zdrowotna. Zdrowie w wymiarze indywidualnym. Zachowania prozdrowotne. Uczeń:
          1) Wyjaśnia czym jest zdrowie i rozumie znaczenie indywidualnej odpowiedzialności za zdrowie.
          2) Analizuje zachowania zagrażające zdrowiu oraz sprzyjające zdrowiu, w tym: właściwe/racjonalne odżywianie, rozumie znaczenie aktywności fizycznej dla utrzymania zdrowia oraz wyjaśnia wpływ stresu na zdrowie.
          3) W przypadku problemów zdrowotnych i osobowościowych korzysta z profesjonalnej pomocy psychologicznej i lekarskiej.
          4) Ocenia własne zachowania związane ze zdrowiem, ustala indywidualny plan działania na rzecz własnego zdrowia.
          5) Rozumie i wyjaśnia znaczenie rzetelnej informacji o zdrowiu, wskazuje rzetelne źródła informacji o zdrowiu i chorobach, korzysta z profesjonalnych świadczeń zdrowotnych.
          6) Zna zasady dostępności świadczeń zdrowotnych, finansowanych ze środków publicznych.
          7) Charakteryzuje problem zdrowia w wymiarze zbiorowym; w tym w aspekcie współpracy na rzecz zdrowia. W tym celu identyfikuje czynniki środowiskowe i społeczne mające wpływ na zdrowie, jak: czynniki środowiska przyrodniczego, kulturę, normy społeczne i zwyczaje.
          8) Rozumie na czym polega wsparcie społeczne wobec problemu zdrowia; wyjaśnia jak może udzielać wsparcia społecznego oraz kiedy i jak może je otrzymywać.
          9) Jest odpowiedzialny za swoje zdrowie; poczuwa się do odpowiedzialności za zdrowie innych osób; wyjaśnia na czym polega współpraca osób, instytucji, organizacji na rzecz zdrowia.
          10) Rozumie i potrafi określić co sam może zrobić, aby tworzyć środowisko sprzyjające zdrowiu.
          11) Angażuje się w działania szkolne na rzecz zdrowia; podejmuje w tym zakresie współpracę.
          Warunki realizacji
          W ramach przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa uczniowie zdobywają wiedzę oraz umiejętności umożliwiające zrozumienie zróżnicowanej natury mechanizmów oraz zmiennych wpływających na szeroko pojmowane bezpieczeństwo państwa, ich dynamikę oraz wzajemne zależności wynikające m.in. ze struktury i funkcjonowania państwa. Zadaniem nauczyciela jest też wyrabianie w uczniach odpowiednich nawyków oraz opanowanie zasad działania ratowniczego, zarówno w przypadku zagrożeń nadzwyczajnych (wypadki masowe, katastrofy) jak i elementarnej pierwszej pomocy.
          Lekcje uzupełniane są innymi formami zajęć, wśród których wymienić można:
           wizyty w instytucjach państwa: Centrum Zarządzania Kryzysowego, Straży Pożarnej, stacjach Pogotowia Ratunkowego itp.,
           ewentualnie specjalistyczne obozy szkoleniowo-wypoczynkowe, realizowane podczas ferii letnich lub krótsze, kilkudniowe kursy z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa,
           spotkania, prelekcje, wykłady z policjantami, pracownikami straży miejskiej, pogotowia, kombatantami, ekologami, psychologami itp.,
           udział w konkursach, których zakres zgodny jest bądź zbieżny z problematyką przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa.
          Sposobem realizacji przedmiotu jest tworzenie bloków dwugodzinnych, które umożliwią przeprowadzanie niektórych ćwiczeń praktycznych. Dlatego w szkole podstawowej warto w taki sposób projektować plany zajęć, aby przedmiot był realizowany w jednym semestrze w wymiarze dwóch godzin lub co drugi tydzień przez cały rok w wymiarze dwóch godzin (np. zamiennie z innym oddziałem).
          Nauczyciele przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa mają obowiązek dostosowywania wymagań do indywidualnych potrzeb, możliwości i predyspozycji uczniów. Dotyczy to zwłaszcza uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi; nauczyciele powinni umieć wspomagać rozwój tej grupy uczniów i motywować do dalszej pracy. Należy pamiętać, że nauczyciel jest zobowiązany do realizacji całości podstawy programowej nie zaś całości programu. Dlatego szczególnie istotne jest aby nauczyciele znali podstawę programową w zakresie celów ogólnych i szczegółowych swojego przedmiotu oraz posiadali wiedzę na temat podstawy programowej wcześniejszego etapu edukacyjnego. Nauczyciele powinni zapoznać się z podstawą programową przedmiotów zawierających treści pokrewne z podstawą programową przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa - szczególnie biologii, chemii, informatyki, wychowania fizycznego - pod kątem ewentualnej współpracy przy ich realizacji. Dokonując analizy i syntezy treści nauczania trzeba pamiętać, że koniecznie należy dobierać materiał nauczania do celów kształcenia (nigdy odwrotnie).
          Istotne znaczenie w rozwoju ma wychowanie mające na celu kształtowanie postawy patriotycznej oraz poczucia odpowiedzialności za dorobek minionych pokoleń. Postępujący ciąg zdarzeń we wszystkich obszarach naszego życia kształtuje „Nowy Wiek” (tzw. New Age), zwany często wiekiem informatycznym, który przenika z nowymi wartościami do społeczeństwa. Trwający proces globalizacji wszystkich obszarów życia generuje nowe problemy, zagrożenia, nakłania do stawiania pytań. Nauczyciel powinien stwarzać warunki sprzyjające swobodnej wymianie myśli, poglądów z zachowaniem niezbędnej dyscypliny i porządku zajęć. Tempo zachodzących przeobrażeń powinno stanowić dla nauczyciela bodziec do stałego uzupełniania swojej wiedzy, monitorowania zmian (organizacyjno-prawnych i in.), samodoskonalenia, tak by przekazywane uczniom informacje były aktualne, rzetelne (ważna jest tu kontrola materiałów źródłowych innych niż podręcznik oraz materiały opracowane dla nauczyciela, dbałość o wiarygodność informacji).
          W miarę możliwości, nauczyciel powinien dostrzegać i doceniać indywidualizm w działaniach ucznia.
          Niezbędne warunki bazowe do realizacji programu: pracownia lub klasa do prowadzenia zajęć z przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa. Pracownia powinna posiadać dobre oświetlenie (zgodne z atestem i higieną pracy), jej wielkość powinna gwarantować różnorodne, w tym indywidualne ustawienie szkolnych ławek (stolików). Wskazane zaplecze lub zabezpieczone miejsce umożliwiające przechowywanie pomocy, podstawowych materiałów i przyborów nauczyciela niezbędnych do prowadzenia zajęć oraz ewentualnych prac uczniów. Niezbędny jest sprzęt audiowizualny i prezentacyjny (komputer, rzutnik; zamontowany na stałe lub przenośny), dostęp do Internetu oraz sprzęt i pomoce dydaktyczne do skutecznego nauczania podstaw pierwszej pomocy (wymagany fantom do resuscytacji, minimum z możliwością kontroli ucisków klatki piersiowej, ewentualnie fantom do nauki resuscytacji krążeniowo-oddechowej z obniżoną siłą ucisku klatki piersiowej profesjonalnie wyposażona apteczka, tablice i plansze dydaktyczne, zalecany symulator AED/automatyczny defibrylator zewnętrzny (lub przynajmniej film prezentujący to urządzenie). Trener, materiały szkoleniowe: maseczki, płyny dezynfekcyjne, sztuczna krew lub ewentualnie barwnik, rany, bandaże etc.). Jeżeli szkoła nie dysponuje pracownią przeznaczoną do realizacji przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa, w klasie, w której realizowane są zajęcia, powinny być zagwarantowane wymienione elementy bazowe.
          W ramach realizacji poszczególnych celów kształcenia ogólnego zaleca się między innymi uszczegółowienie sposobów realizacji. I tak w ramach celu „Bezpieczeństwo Państwa” zaleca się korzystanie z pomocy multimedialnych, które przybliżą uczniom istotę bezpieczeństwa i charakterystykę jego zagrożeń. Zajęcia w tym przypadku powinny też być wspomagane wizytami w instytucjach Państwa, stojących na straży bezpieczeństwa. Na zajęcia te przeznacza się 4 godziny.
          Na zajęcia związane z celem „Przygotowanie do działań ratowniczych” przeznacza się 7 godzin lekcyjnych. Ich realizacja powinna być powiązana z przeprowadzaniem symulacji ewakuacji szkoły. W trakcie zajęć nauczyciele powinni posługiwać się pomocami multimedialnymi, które wprowadzają w zagadnienia dotyczące postępowania w stanach nadzwyczajnych. Warto w tym przypadku również - w miarę możliwości - zaplanować wizytę w Centrum Zarządzania Kryzysowego.
          Realizując kształcenie w zakresie pierwszej pomocy należy zwrócić szczególną uwagę na wyposażenie uczniów w odpowiednią wiedzę, ale także wykształcenie umiejętności praktycznych z zakresu pierwszej pomocy w tym resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Jest to niezbędne, aby przygotować uczniów do samodzielnego podejmowania czynności doraźnych u osoby chorej lub rannej przed przybyciem wykwalifikowanych służb ratowniczych. Istotne jest też kształtowanie poczucia odpowiedzialności za jakość udzielonej pierwszej pomocy. Uczeń, który zaczyna realizację zajęć z zakresu pierwszej pomocy powinien być należycie przygotowany już w klasach młodszych do reagowania w razie potrzeby. Proponowany łączny czas na zajęcia z pierwszej pomocy to 10 godzin dydaktycznych w roku. Wskazane, aby zajęcia z pierwsze pomocy odbywały się w blokach po 2 godziny lekcyjne.
          W zakresie edukacji zdrowotnej istotne jest opanowanie przez ucznia wybranych treści z innych przedmiotów (szczególnie istotna jest tu rola biologii oraz chemii) oraz umiejętność ich praktycznego zastosowania. W miarę realizacji treści programowych przedmiotów przyrodniczych uczeń zdobywa i stopniowo poszerza wiedzę dotyczącą m.in. ekologii, profilaktyki zdrowotnej, wpływu chemii antropogenicznej (powstałej na skutek działalności człowieka lub przy jego udziale) na organizm człowieka. Nowe zjawiska (w tym zagrożenia) zdrowotne związane są także z rozwojem mediów (Internet, cyberprzestrzeń itp.), wzrostu tempa życia, czy coraz częstszemu zaniedbywaniu fizycznej sfery rozwoju dziecka, stąd też w realizacji zajęć znajdą zastosowanie zagadnienia z technologii informatycznych, wychowania fizycznego. Dlatego ważna jest tutaj korelacja międzyprzedmiotowa. Proponowany łączny czas na zajęcia z edukacji zdrowotnej to 7 godzin dydaktycznych w roku.